Identiteitsdiefstal en identiteitsfraude
Identiteitsfraude en -diefstal zijn een aaneenschakeling van strafbare feiten die vaak worden gepleegd om economisch voordeel te behalen. Door middel van het gebruik van de identiteit van een ander worden bijvoorbeeld producten of diensten aangeschaft op rekening van die ander.
Wanneer is identiteitsfraude strafbaar
Identiteitsdiefstal is niet strafbaar
De ‘diefstal’ van iemands identiteit is eigenlijk geen diefstal. Het overschrijven van bijvoorbeeld iemands wachtwoord is dus op zichzelf niet strafbaar. Ook het geheim kopiëren van iemands paspoort is geen diefstal. Het stelen van een (fysiek) paspoort is vanzelfsprekend wel een gewone diefstal maar dat levert geen identiteitsdiefstal op.
UPDATE: sinds 1 maart 2019 is het helen van gegevens strafbaar. Lees hierover de bekendmaking van de Wet Computercriminaliteit III.
Identiteitsfraude is wel strafbaar
Zodra een de “gestolen” identiteit van een ander wordt misbruikt, kan er wel sprake zijn van een strafbaar feit. Art. 231b van het Wetboek van Strafrecht bepaalt namelijk dat het zonder recht gebruiken van de identiteit van een ander om daarmee zijn eigen identiteit te verhullen, of dat van een ander te misbruiken, wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste 5 jaar. Dat geldt overigens alleen als er door het misbruik nadeel kan ontstaan.
Ook als een identiteit wordt gebruikt om daarmee iets te krijgen kan er sprake zijn van een strafbaar feit. Welk strafbaar feit dat is, hangt van het gebruik af. Er is sprake van valsheid in geschrifte indien de identiteit wordt gebruikt om tot enig bewijs te dienen (zoals het gebruik van iemands paspoort om te bewijzen dat een bepaalde leeftijd is bereikt).
Indien de identiteit wordt gebruikt om een lening aan te gaan, is er – naast valsheid in geschrifte – ook nog sprake van fraude of oplichting.
Hoeveel straf staat er op identiteitsfraude
Identiteitsfraude kan veel verschillende vormen aannemen. De straf zal bij het onder andermans naam publiceren op internet vanzelfsprekend lager zijn dan wanneer de identiteit van een ander wordt gebruikt om grote leningen aan te gaan.
Daarnaast kan het zijn dat er sprake is van samenloop van strafbare feiten waardoor de straf hoger uitvalt.
Wat betreft fraude is het landelijk straftoemetingsbeleid van rechters gebaseerd op het bedrag waarvoor is gefraudeerd:
€ 0 – € 10.000: 1 week - 2 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf of werkstraf
€ 10.000 – € 70.000: 2-5 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf of werkstraf
€ 70.000 – € 125.000: 5-9 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf
€ 125.000 – € 250.000: 9-12 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf
€ 250.000 – € 500.000:12-18 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf
€ 500.000 – € 1.000.000: 18-24 maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf
€ 1.000.000 of meer: 24 maanden tot de maximum onvoorwaardelijke gevangenisstraf
Voor alle richtlijnen geldt dat de omstandigheden van het geval veel invloed kunnen uitoefenen op de straf die zal worden opgelegd.