Fraude is een verzamelbegrip van verschillende strafbare feiten, waarbij het gaat om het geven van een verkeerde voorstelling van zaken in papieren of digitale documenten. Oplichting wordt vaak tegelijk met fraude genoemd, maar betreft een specifiek strafbaar feit zoals omschreven in art. 326 van het Wetboek van Strafrecht. Fraude en oplichtingszaken variëren van eenvoudige marktplaatsoplichting tot zeer complexe internationale FIOD-zaken.
Fraude via internet
Voor het strafrecht maakt het niet veel uit of de fraude via het internet of niet is gepleegd. Dezelfde wettelijke bepalingen zijn van toepassing.
- Veelvoorkomende fraudezaken via internet zijn:
- Acquisitiefraude
- Marktplaatsoplichting
- Online afnemen van goederen onder een valse naam
- Spookfacturatie
- Fraude met internetbankieren
- Creditcardfraude, ‘skimmen’
- Subsidiefraude
- Toeslagenfraude (bv: fraude met kinderopvangtoeslag)
- Witwassen (oa: Ukash; Bitcoins)
- Ponzi fraude
Webshop fraude
Sinds 1 januari 2019 is het wetboek van strafrecht uitgebreid met een nieuwe strafbepaling over webshop fraude (ookwel marktplaatsoplichting of online handelsfraude): art. 326d Sr.
In dit artikel is het strafbaar gesteld om een beroep of een gewoonte te maken van het online verkopen van goederen zonder deze te leveren. Dit artikel is ingevoerd omdat het voorheen moeilijk bleek om online fraude op te sporten en te vervolgen.
Wat voor straffen staan er op online fraude?
Straffen is maatwerk. De rechter neemt bij het bepalen van de strafmaat alle feiten en omstandigheden van de zaak in aanmerking. Daarnaast kijkt de rechter ook naar de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, en of de verdachte vaker gelijksoortige misdrijven heeft gepleegd.
De manieren om fraude te plegen (en de gevolgen daarvan) zijn erg divers. De straffen zijn daardoor ook erg verschillend. Toch is er in het landelijk straftoemetingsbeleid van rechters ook een richtlijn voor fraude opgesteld. Deze richtlijn is gebaseerd op het bedrag waarvoor is gefraudeerd:
€ 0 – € 10.000: 1 week tot 2 maanden gevangenisstraf, of een werkstraf
€ 10.000 – € 70.000: 2-5 maanden gevangenisstraf, of een werkstraf
€ 70.000 – € 125.000: 5-9 maanden gevangenisstraf en/of een werkstraf
€ 125.000 – € 250.000: 9-12 maanden gevangenisstraf
€ 250.000 – € 500.000: 12-18 maanden gevangenisstraf
€ 500.000 – € 1.000.000: 18-24 maanden gevangenisstraf
€ 1.000.000 of meer: 24 maanden tot de maximale gevangenisstraf